Op zoek naar een uniek dak, met oog voor de natuur? Steeds meer huisbezitters, bedrijven en gemeentes kiezen voor een groendak. Een groendak is een dak met een onderlaag, met daarop een vegetatie. Dat kan van alles zijn: denk bijvoorbeeld aan gras, kruiden of vetplanten. Er zijn behoorlijk wat voordelen aan een groendak. Zo is het bijvoorbeeld goed voor het milieu en heeft het bovendien een isolerende werking. Wie in de zomer een koel huis wil, kan een groendak overwegen.
Maar let op: er zijn verschillende soorten groendaken, geschikt voor verschillende soorten daken. En elk heeft natuurlijk zijn eigen prijs en voordelen. In dit artikel ga ik hier graag dieper op in met je.
Inhoud
Over een groendak
Ten eerste: een groendak is een dak met een bovenlaag van een bepaalde soort vegetatie. Denk bijvoorbeeld aan grassen, kruiden, verplanten en andere begroeiing. Het is ook mogelijk om beplanting zoals heide te plaatsen. De begroeiing wordt meestal gecombineerd met andere energiezuinige maatregelen. Denk bijvoorbeeld aan het plaatsen van zonnepanelen. We spreken dan niet meer van een groendak, maar van een energiedak.
Een groendak is bij vrijwel elk soort dak mogelijk. Voorwaarde is dat de hellingsgraad tussen de 1 tot 45 graden ligt. Als de hellingsgraad groter is dan 35 graden, dan is het belangrijk om met verschillende lagen en speciale technieken de begroeiing op hun plaats te houden. Bij een platdak is een drainagelaag altijd noodzakelijk, omdat anders het opgenomen water niet weg kan. Bij een hellend dak is dit niet altijd noodzakelijk. Er zijn in principe twee soorten groendaken: een intensief groendak en een extensief groendak.
Soorten groendaken
Wie de keuze maakt voor een groendak, heeft nog meer te kiezen. Zo is er de keuze uit een intensief groendak of een extensief groendak. Daarbij moet worden aangetekend dat een extensief groendak in de aanschaf een pak goedkoper is dan een intensief groendak. Dit kan tot wel de helft van de kostprijs schelen! Maar toch kan het nuttig zijn om voor een duurdere variant te kiezen. Dit is vooral afhankelijk van de verschillende kenmerken.
Intensief groendak
Zoals gezegd is een intensief groendak met een vanafprijs van 85 tot 200 euro per vierkante meter behoorlijk aan de prijs. Deze daken noemen we ook wel daktuinen. Het zijn daken die een complete tuin dragen, vergelijkbaar met de achtertuin op de begane grond. Er groeit van alles op: struiken, kruiden, grassen en zelfs bomen kunnen op het dak worden geplaatst. Daar is wel een belangrijke voorwaarde voor nodig: de dakconstructie moet behoorlijk sterk zijn. Een intensief groendak weegt al snel meer dan 200 kilo per vierkante meter. Deze daken worden vooral gekozen als daktuin wanneer een achtertuin op de begane grond ontbreekt.
Een intensief groendak kan al worden aangelegd op daken met een helling van tussen de 1 en 4 graden. De laagdikte is groter dan 20 centimeter en het gewicht kan wel toenemen tot 200 kilogram per vierkante meter. Daardoor is een aangepaste dakconstructie vrijwel altijd nodig. Bovendien moet worden gecontroleerd of het dak het gewicht wel kan dragen. Daarom heb je een vergunning nodig en komt een bouwkundige de constructie inspecteren. Aan een dergelijk dak zit relatief veel onderhoud, vergelijkbaar met het onderhoud van een normale tuin.
Extensief groendak
Omwille van de lagere prijs en ook de toepasbaarheid kiezen de meeste mensen toch voor een extensief groendak. Dit betekent dat het dak is begroeid met lichtere begroeiing, zoals mossen, vetplanten en kruiden. Voordeel van een dergelijk dak is dat het breder toepasbaar is en minder onderhoud vergt. Dit type dak is niet geschikt om op te lopen, maar weegt een pak minder dan een intensief groendak.
Het dak is dan ook een stuk lichter en daardoor gemakkelijker aan te leggen. Daardoor is de aanschaf van een extensief groendak tot de helft goedkoper dan het geval is bij een intensief groendak.
Een extensief groendak kan worden aangelegd op daken met een helling van 1 tot 45 graden en heeft een laagdikte kleiner dan 20 centimeter. Bovendien is het gewicht maar 40 tot 110 kilogram per vierkante meter. Daarom heb je geen vergunning nodig, maar moet de constructie wel gekeurd worden door een bouwkundige. Op het dak kun je niet lopen en onderhoud is vanwege de lichte vegetatie ook niet nodig.
Hoe maak je nu de juiste keuze? Intensief of extensief groendak?
Kiezen voor een intensief groendak of een extensief groendak? Dat ligt deels aan
- het te besteden budget,
- maar ook aan de ruimte op het dak
- en de stevigheid van de dakconstructie.
Wie vooral lichte vegetatie zoals vetplantjes, kruiden en mossen wil plaatsen, kan beter voor een extensief groendak kiezen. De prijzen daarvan liggen een stuk lager en een vergunning is niet nodig.
Maar wie de achtertuin naar het dak wil verplaatsen en dus kiest voor grassen, struiken en bomen, kan beter voor een intensief groendak kiezen. Een dergelijk dak is wel fors duurder en de dakconstructie heeft behoorlijk wat gewicht te dragen. Een intensief groendak is ook alleen maar mogelijk bij een plat dak. Bij daken met een grotere helling zijn extensief groendaken aangeraden.
Bij de keuze is het belangrijk om met een aantal zaken rekening te houden. Daarom raden we aan de keuze niet alleen te maken, maar hiervoor de hulp van een erkende dakwerker in te schakelen. Deze kan adviseren in welk soort groendak het beste past bij de dakconstructie.
Hoe wordt een Groendak opgebouwd?
Zelf een groendak plaatsen is veel werk en het vergt veel kennis van zaken. Daarom raden we aan dit over te laten aan een ervaren dakwerker. Er zijn namelijk verschillende manieren om het groendak aan te leggen.
Dit kan aan de hand van een
- eenlagig
- tweelagig
- of zelfs drielagig systeem.
Laten we even dieper ingaan op elke mogelijkheid.
1. Eenlagig systeem
Ten eerste het eenlagig systeem. Dit systeem werkt aan de hand van een sterk drainerende grondlaag. Deze wordt direct op een beschermde waterkerende bedekkingslaag geplaatst. De planten groeien vervolgens op deze laag. Er zit wel een nadeel aan een eenlagig systeem: op een gegeven moment zal de grondlaag vooral bestaan uit wortels van de begroeiing. Daardoor neemt de drainage af. Daardoor is het mogelijk dat het dak te nat of te droog wordt, waardoor de planten er niet goed op kunnen groeien.
Daarom raden we aan om te zorgen dat de beschermlaag kwalitatief voldoende is. Een eenlagig systeem is erg goedkoop, maar er wordt tegenwoordig veel minder vaak voor gekozen vanwege de nadelen.
2. Tweelagig systeem
Het is ook mogelijk om te kiezen voor een tweelagig systeem. Bij zo’n systeem wordt er onder de grondlaag een drainagelaag geplaatst. Dit kunnen drainagematten zijn of een laag van minerale stoffen die veel water opnemen. Voorbeelden zijn kleikogels en vulkanisch gesteente. Op deze laag wordt een filterlaag aangebracht aan de hand van filterdoek. Zo blijven de kleine substraatdelen niet achter op de drainagelaag. Anders is het mogelijk dat er verstopping voorkomt.
Op de filterlaag wordt weer een laag van mineraal substraat aangebracht, waarop men de vegetatie plaatst. Deze vegetatie bestaat meestal niet uit afzonderlijke planten, maar uit kant-en-klare vegetatiematten. Deze lijken sterk op grasmatten. Gezien de redelijk lage kosten en voordelen wordt er steeds vaker voor een tweelagig systeem gekozen.
3. Drielagig systeem
Kwaliteit heeft meestal een prijs en dat is zeker bij een drielagig systeem aan de orde. Een drielagig systeem bestaat uit een tweelagig systeem, maar er wordt gebruikgemaakt van een hemelwaterreservoir met een drainagelaag. Op die manier kunnen in periode van droogte de planten alsnog worden voorzien van water aan de hand van het waterreservoir.
Daardoor is de kans op een lange levensduur van het groendak en de vegetatie die erop groeit bij een drielagig systeem het grootst.
Voordelen van een groendak
Kiezen voor een groendak heeft verschillende voordelen.
- Houdt de temperatuur vast: In de zomer is het minder warm in huis en in de winter blijft de warmte juist binnen.
- Geluidsisolerend: Het houdt de warmte tegen, maar ook geluid van buitenaf.
- Verminderde CO2-uitstoot: Met een groendak is het ook mogelijk om de natuur een handje te helpen. Het draagt bij aan de vermindering van CO2-uitstoot en filtering van fijnstof. Daardoor wordt de luchtkwaliteit veel beter.
- Het oogt natuurlijk: Daarnaast ziet het dak er natuurlijk uit en kleurt het dak met alle seizoenen mee. Een pak mooier dus dan op een zwart EPDM dak te moeten kijken.
- Gaat lang mee: Een groendak gaat gerust 50 tot 70 jaar mee, maar dit is afhankelijk van de kwaliteit van hoe het dak geplaatst wordt. Ook om deze reden raden we aan dit uit te laten voeren door een ervaren dakwerker.
- Dakconstructie wordt beschermd: De dakconstructie blijft aan de hand van de vegetatie bovendien langer beschermd. Een dak kan daardoor tot wel twee keer langer meegaan.
- Betere vegetatie: Ten slotte is een vegetatie op het dak ook een soort natuurlijke afvoer van regenwater. Het groendak absorbeert het water en vervolgens wordt het water geleidelijk los gelaten. Daardoor heeft het riool een stuk minder water in een keer te verwerken.
Nadelen van een groendak
Bij een overweging van een groendak is het belangrijk de voor- en nadelen af te wegen. Er zitten namelijk ook een aantal nadelen aan deze keuze.
- Onderhoud: Ten eerste is regelmatig onderhoud noodzakelijk. Zo kan er zich onkruid voordoen. Dit komt vooral voor bij een tuindak. Een extensief groendak vergt dus ook enig onderhoud, maar wel veel minder dan het geval is bij een intensief groendak.
- Best duur: Daarnaast is een groendak ook relatief duur in vergelijking met andere dakbedekkingen. Vooral bij een intensief groendak is een forse investering noodzakelijk.
- Lekkage moeilijker op te sporen: En door de begroeiing is het vaak lastiger om een lekkage op te sporen.
- Vogels: Als laatste… Vogels hebben vaak veel interesse in groendaken. Deze dieren zijn op zoek naar iets eetbaars of iets om een nest te maken. Daarom is de kans er dat er vogels op je dak zitten.
Wat is de prijs van een groen dak?
Zoals eerder geschreven: een groendak is niet goedkoop. Het is duurder in vergelijking met veel andere dakmaterialen.
De gemiddelde prijs van een groendak ligt tussen de 50 en 180 euro per vierkante meter, inclusief btw en plaatsing. Het maakt wel uit voor welk soort groendak je kiest, wat de oppervlakte van het dak is en hoe moeilijk deze in aan te leggen.
Vooral de onderlaag en de gewenste dakbegroeiing bepaalt deze prijs. Om je maar even een idee te geven:
- Onderlagen: Een licht groendak kost aan onderlagen meestal zo’n 25 tot 35 euro per vierkante meter. Als er een dikkere substraatlaag noodzakelijk is, zoals bij een tweelagig systeem of een drielagig systeem, liggen de kosten op 55 tot 80 euro per vierkante meter. Voor daktuinen kunnen de onderlagen wel 120 euro per vierkante meter kosten.
- Dakbegroeiing: Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met de begroeiing zelf. Zaden voor plantjes kosten maar 5 euro per vierkante meter. Maar als je een mostapijt wilt aanleggen, liggen de kosten al gauw op 25 euro per vierkante meter. Grassen en kruiden kosten 40 euro per vierkante meter. Een boom laten plaatsen (ja, het kan) is vervolgens nog weer duurder.
De kosten kunnen dus behoorlijk oplopen. Dit is afhankelijk van of de constructie moet worden aangepast, hoe de onderlaag moet worden aangebracht en welke vegetatie er geplaatst wordt. Bovendien is het mogelijk dat een groendak wordt gezien als een energiebesparende maatregel, waardoor het mogelijk is om korting op het btw-tarief te verkrijgen.
Ik raad altijd aan om offertes bij twee tot drie bedrijven op te vragen. Zo krijg je ten eerste goed advies en profiteer je ten tweede van een lagere prijs doordat je hen kunt vergelijken.
Via onderstaand formulier kun je vrijblijvend offertes ontvangen van vakmannen in je eigen regio.